اسپیرومتری یا تست عملکرد ریه
تهیه: سوزان فیضی آذر - کارشناس پرستاری از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه
ویراستار :دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) اورمیه
تست عملکرد ریه :
- جهت اندازه گیری حجم های ریوی : حجم باقیمانده – ذخیره دمی – ذخیره بازدمی و ظرفیت های کلی ریه و ظرفیت های کلی ریه و ظرفیت حیاتی ریه انجام می گردد .
موارد مصرف اسپیرومتری :
1- ارزیابی اختلال عملکرد ریوی بر اساس تاریخچه و معاینه فیزیکی و بررسی های پاراکلینیک ( CXR – بررسی گازهای شریانی)
2- ارزیابی شدت اختلال در بیماران ریوی
3- بررسی تغییر عملکرد در طی زمان و طی درمانهای انجام شده
4- ارزیابی اثرات تماسهای شغلی یا محیطی بر روی عملکرد ریه (دودسیگار – گرد و غبارهای معدنی و صنعتی )
5- تعیین میزان خطر اعمال جراحی بر روی عملکرد ریه
6- بررسی میزان اختلال عملکرد ریه و ناتوانی ریه ( توانبخشی– پزشکی قانونی– سربازی و ...
7- ارزیابی وضعیت تنفسی برای جداسازی بیمار از ونتیلاتور
8- مطالعات اپیدومیولوژیکی
موارد منع استفاده (ممنوعیت ها)از اسپیرومتری :
1- هموتپزی با منشا نامعلوم
2- پنوموتوراکس درمان نشده
3- وضعیت ناپایدار قلبی – عروقی
4- آنوریسم های شکمی یا سینه ای و مغزی
5- بصورت نسبی در اعمال جراحی اخیر چشم جهت کاتاراکت
6- وجود یک بیماری حاد که باعث عدم همکاری بیمار می شود( تهوع – استفراغ )
7- جراحی های اخیر شکم و قفسه سینه
عوارض اسپیرومتری :
1- پنومو توراکس
2- افزایش فشارداخل جمجمه
3- سنکوپ و سرگیجه – سردرد
4- درد سینه
5- حملات سرفه
6- برونکو اسپاسم
7- کاهش میزان اکسیژن خون در اثر قطع اکسیژن تراپی حین انجام تست
8- انتقال عفونتهای بیمارستانی در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی
آمادگیهای لازم :
آمادگی خاص جهت انجام تستها لازم نیست حدالامکان یکساعت قبل از تست از استعمال دخانیات خودداری کرده و 6 ساعت قبل از تست ورزش های سنگینی انجام نداده باشد .همکاری بیمار حین تست رل مهمی در انجام صحیح تستها دارد.
تخلیه خلط و تمیز کردن راههای تنفسی قبل از تست ، کمک در انجام درست و کامل تست ها میباشد .
اندازه گیری قد و وزن بیمار و داشتن سن بیمار از اطلاعات اولیه برای شروع تست ها میباشد .
اساس پاتونیزیولوژی تفسیر آزمونهای تنفسی:
1-اختلال تحدیدی که باعث کاهش کمپلیانس ریه و توراکس یا هر دو شده که خود باعث VCو TLC می گردد .
2-اختلال انسدادی که باعث افزایش مقاومت راههای هوائی و کاهش جریان ریوی می گردد.
3- اختلال ترکیبی: مخلوطی از اختلال انسدادی و تحدیدی است که باعث افزایش مقاومت راههای هوائی و کاهش کمپلیانی ریه شده و باعث کاهش جریان و کاهش حجم های ریه
می گردد .